Со оваа Програма се утврдуваат активностите за третирање на животните скитници, условите, организацијата и обемот на извршувањето, како и начинот на финансирањето.

За решавање на проблемот сврзан со зголеменото присуство на животни скитници, односно за контрола на нивниот број, од страна на Светската организација за заштита на животните, како единствено можен е препорачан хуманиот начин на третирање на овие животни.

Хуманиот начин на третирање на животните скитници подразбира стерилизација на здравите животни и создавање на услови за нивен хуман понатамошен третман и еутаназија на оние животни кои ги исполнуваат критериумите препорачани од Светската организација за заштита на животните.

2. Планирани активности

Активностите за хумано третирање на животните скитници на подрачјето на Град Скопје подразбираат:

• заловување на животните,
• нивни транспорт до стационарот,
• прием и преглед од овластен ветеринар,
• идентификација и водење евиденција,
• овариохистеректомија и орхиектомија,
• постоперативно сместување
• вакцинација и дехелментација,
• транспорт на животните до приближното место од каде се заловени,
• еутаназија на болни и опасни по средината животни.

2.1 Заловување и транспорт

Работниците ангажирани за заловување на бездомните кучиња и мачки се опремени со соодветна униформа и средства за лична заштита, како и опрема: јамки и мрежи за заловување, пушка (сафари) за привремено успивање со средство за времена парализа - успивање, корпи-кафези за транспорт, околувратници и водилки, соодветни средства и опрема за евиденција и идентификација на заловените животни.

Транспортот од местото на заловување до стационарот се врши со специјално возило опремено со соодветни кафези за сместување на животните.

Униформите и возилото се видно обележени со натпис:
* Служба за хуман третман и контрола на бездомни кучиња*

2.2 Стационар и медицински третман

Стационарот е објект од тврда градба, лоциран на поранешната депонија Вардариште, опремен со соодветни простории за медицински третман, како и кафези - боксови за сместување на животните. и истиот е проширен со нов објект во 2010 год. со зголемен капацитет.

Заловените животни се транспортираат до стационарот за бездомни кучиња,каде се врши преглед на кучињата, при што се одредуваат кучињата што ги исполнуваат критериумите за еутаназија. Сите клинички здрави кучиња се пренесуваат во болничкиот дел. Теренската идентификација за секое заловено куче веднаш се евидентира и се заведуваат и други податоци за животното како раса, пол, старост, особени знаци, место на заловување и др.

2.2.1 Еутаназија

Еутаназијата ќе се врши:

• во сите случаи кога тоа е утврдено од надлежно министерство, во согласност со важечките закони и наредби (епидемии на заразни болести);
• при дијагностицирање на болести за кои по мислење на ветеринарот, третманот е веројатна причина за безпотребна болка и страдање;
• при дијагностицирање на болести каде што по мислење на ветеринарот, третманот нема да биде ефикасен за да овозможи прифатлив квалитет на живот;
• во случај на старост кога, исто така, не може да се овозможи прифатлив квалитет на живот, односно кога животната кондиција е таква што еутаназијата ќе го превентира страдањето;
• кога темпераментот на животното е таков што предизвикува непосредна опасност за околината.

Еутаназираните кучиња се отстрануваат на еден од законските пропишани начини и се закопуваат во специјално изградена гробна јама на Санитарната депонија Дрисла. Во 2011 год. се планира изградба на нова јама со зголемен капацитет.

2.2.2 Стерилизација (овариохистеректомија и орхиектомија)

Стерилизацијата на женските и машките кучиња се врши после детален ветеринарен преглед. Сите кучиња кои по мислење на ветеринарот, ги исполнуваат критериумите за операција се оперираат - стерилизираат.

По завршената операција, оперираните кучиња се сместуваат во болничкото одделение каде што престојуваат до зараснување на оперативната рана.

Во постоперативниот период кучињата се сместуваат во наменските кафези, односно боксови, се врши редовно хранење и се под постојан надзор од соодветни стручни лица. Боксовите во стационарот редовно се чистат, се врши дезинфекција и дезинсекција, а по потреба и соодветна дератизација на целиот простор на стационарот.

Непосредно пред напуштање на стационарот над животните се врши вакцинација против беснило и дехелментизација. Кучињата се враќаат на приближно истата локација од каде што претходно биле заловени , обележани со ушна маркичка.

3. Обем на активности

Во 2011 година се предвидува заловување и третирање на околу 300 животни месечно, односно околу 3600 годишно.

Ветеринарниот третман на животните ќе се реализира преку овластена ветеринарна институција која претходно има склучено договор со извршителот на програмата за обавување на активностите.

Активностите ќе се одвиваат во три смени.

Во првата и втората (дневна) смена ќе се извршуваат редовните обврски за контрола на градските појаси, согласно програмата, но и ќе се интервенира по повик од граѓани.

Третата (ноќна) смена, во зависност од временските услови, ќе се одвива навечер и рано наутро, при што се предвидува контрола на веќе обработените појаси и повторни интервенции.

4. Финансирање

Финансирање на програмата се врши од средствата предвидени со Буџетот Град Скопје за 2011 година.

Цените за заловување на животни скитници и престој во стационарот се утврдени со ценовникот усвоен од управен одбор на ЈП Комунална хигиена и одобрен од Советот на Град Скопје.

Цените за ветеринарниот третман предвидени со оваа програма се дефинираат од најповолен понудувач, избран со јавна набавка спроведена од ЈП Комунална хигиена - Скопје.

5. Извршител

Извршител на активностите од оваа програма е ЈП Комунална хигиена-Скопје, врз основа на претходно склучен договор со Градот Скопје.

6. Надзор

Надзор над извршувањето на програмата врши Секторот за комунални работи.

Инспекциски надзор врши Секторот за инспекциски работи на Град Скопје преку инспекторите за комунални работи.

7. Завршна одредба

Оваа програма влегува во сила со денот на објавувањето во “Службен гласник на Град Скопје”.

Број 07 – 4529/1
16 декември 2010 година
С к о п ј е

СОВЕТ НА ГРАД СКОПЈЕ
ПРЕТСЕДАТЕЛ
М-р Ирена Мишева, с.р

Nл bazл tл nenit 36 tл Ligjit pлr vetлqeverisje lokale (“Gazeta zyrtare e RM” nr. 05/02) dhe nл bazл tл nenit 10, pika 4, alineja 22 tл Ligjit pлr Qytetin e Shkupit (“Gazeta zyrtare e RM-sл, nr. 55/04), Kлshilli i Qytetit tл Shkupit nл seancлn e tridhjetekatлrtл, tл mbajtur mл 16 dhjetor 2010, solli

1. Hyrje

Me kлtл Program pлrcaktohen aktivitetet pлr trajtimin e kafshлve endacake, kushtet, organizimin dhe volumin e realizimit, si dhe mлnyrлn e financimit.

Pлr zgjidhjen e problemit lidhur me praninл nл rritje tл kafshлve endacake, pлrkatлsisht pлr kontrollin e numrit tл tyre, nga ana e Organizatлs botлrore pлr mbrojtjen e kafshлve, si mлnyrл e vetme e mundshme лshtл rekomanduar trajtimi human i kлtyre kafshлve.

Mлnyra humane e trajtimit tл kafshлve endacak, nлnkupton sterilizimin e kafshлve tл shлndosha dhe krijimin e kushteve pлr trajtimin human tл tyre dhe eutanazi tл kafshлve qл i plotлsojnл kriteret e rekomanduara nga Organizata botлrore pлr mbrojtjen e kafshлve.

2. Aktivitete tл planifikuara

Programi pлr zgjidhjen e problemit me kafshлt endacake nл territorin e Qytetit tл Shkupit nлnkupton:

• Kapjen e kafshлve,
• Transportin e tyre deri te stacionari,
• Pranimin dhe kontrollin klinik,
• Identifikimin dhe mbajtjen e evidencлs,
• Ovariohisterektomi dhe orhiektomi,
• Akomodim post operativ,
• Vaksinim dhe dehelmentacion,
• Transportin e kafshлve deri te vendi i afлrt ku janл kapur,
• Eutanazim tл kafshлve tл sлmura dhe tл rrezikshme pлr ambientin jetлsor.

2.1. Kapja dhe transportimi

Punлtorлt e angazhuar pлr kapjen e qenve endacak dhe macet janл tл pajisur me uniformл dhe pajisje pлrkatлse dhe mjete pлr vetлmbrojtje, si dhe pajisjet: lak dhe rrjetл pлr kapje, pushkл (safari) pлr vлnien e pлrkohshme nл gjumл me mjete pлr paralizл tл pлrkohshme – fjetje, shporta dhe kafaze pлr transportin, qafore dhe tлrheqлse, mjete pлrkatлse dhe pajisje pлr evidencл dhe identifikimin e kafshлve tл kapura.

Transporti nga vendi i kapjes deri nл stacionar kryhet me automjet tл specializuara tл pajisur me kafaz pлrkatлs pлr vendosjen e kafshлve.

Uniforma dhe automjeti janл tл dallueshme me mbishkrime:

“Shлrbimi pлr trajtimin human dhe kontrollin e qenve endacak”.

2. 2 Stacionari dhe trajtimi mjekлsor

Stacionari лshtл objekt me ndлrtim tл fortл, i lokalizuar nл deponinл e mлparshme – “Vardarishte”, i pajisur me hapлsira pлrkatлse pлr trajtimin mjekлsor si dhe kafaze – bokse, pлr vendosjen e kafshлve.

Kafshлt e kapura transportohen deri te stacionari pлr qentл endacak, ku bлhet kontrolli klinik i qenve, gjatл kлsaj klasifikohen qentл qл i plotлsojnл kriteret e eutanazimit. Tл gjithл qentл e shлndoshл nga ana klinike transportohen nл pjesлn spitalore. Identifikimi i terrenit pлr зdo qen tл kapur evidentohet menjлherл dhe regjistrohen edhe tл dhлnat tjera pлr kafshлt, siз janл raca, gjinia, shenja tл posaзme, vendi i kapjes etj.

2.2.1 Eutanazia

Eutanazia do tл kryhet:

• nл tл gjitha rastet kur ajo лshtл pлrcaktuar prej ministrisл pлrkatлse, nл pлrputhje me ligjet ekzistuese dhe urdhлresat (epidemi tл sлmundjeve ngjitлse),
• gjatл diagnostifikimit tл sлmundjeve pлr tл cilat sipas mendimit tл veterinarit, trajtimi лshtл arsye e mundshme pлr dhembje dhe vuajtje tл panevojshme;
• gjatл diagnostifikimit tл sлmundjeve ku sipas veterinarit, trajtimi nuk do tл jetл efikas pлr tл mundлsuar kualitet jetese tл pranueshme,
• nл rast pleqлrie kur, gjithashtu nuk mund tл mundлsohet njл mлnyrл e pranueshme jetese, pлrkatлsisht kur kondicioni jetлsor лshtл i tillл qл eutanazia do tл jetл preventivл e vuajtjes;
• kur temperamenti i kafshлs лshtл i tillл qл shkakton rrezik tл drejtpлrdrejtл pлr ambientin jetлsor.

Qentл e eutanazuar mлnjanohen sipas mлnyrave tл pлrcaktuara ligjore dhe varrosen nл njл gropл speciale tл ndлrtuar nл Deponinл sanitare nл Drislla. Nл vitin 2011 planifikohet ndлrtimi i njл grope tл re me kapacitet mл tл madh.

2.2.2 Sterilizimi (ovariohisterektomija dhe orhiektomia)

Sterilizimi i qenve meshkuj dhe femra, bлhet pas njл kontrolli tл detajuar klinik. Tл gjithл qentл qл sipas mendimit tл veterinarit i plotлsojnл kriteret pлr operacion, operohen – sterilizohen.

Pas pлrfundimit tл operacionit, qentл e operuar vendosen nл seksionin spitalor ku qлndrojnл deri nл shлrimin e plagлve operative.

Nл periudhлn post operative, qentл vendosen nл kafazet e destinuara, pлrkatлsisht nл bokset, kryhet ushqimi i rregullt, me mbikлqyrje permanente nga ana e profesionistлve pлrkatлs. Bokset e qendrлs stacionare pastrohen rregullisht, dezinfektohen dhe kryhet dezinseksioni dhe sipas nevojлs edhe deratizimi pлrkatлs i tлrл hapлsirлs sл stacionarit.

Para largimit nga stacionari, bлhet vaksinimi i kafshлve kundлr tлrbimit dhe dehelmentacioni. Qentл kthehen pлrafлrsisht nл lokalitetin e njлjtл ku janл kapur mл parл, me shenjл tл verdhл nл vesh.

3. Volumi i aktiviteteve

Nл vitin 2011 parashikohet kapje dhe trajtim i rreth 300 kafshлve nл muaj, pлrkatлsisht rreth 3600 nл vit.

Trajtimi veterinar i kafshлve do tл realizohet nлpлrmjet institucionit veterinar tл autorizuar, i cili ka lidhur kontratл me realizuesin e programit pлr realizimin e aktiviteteve.

Aktivitetet do tл kryhen nл tre ndлrresa.

Nл ndлrresлn e parл dhe tл dytл (ditore) do tл kryhen obligimet e zakonshme pлr kontrollin e brezave tл qytetit, nл pлrputhje me Programin, por edhe do tл intervenohet me kлrkesл tл qytetarлve.

Ndлrresa e tretл (tл natлs) nл varлsi tл kushteve klimaterike do tл zhvillohet nл mbrлmje dhe herлt nл mлngjes, gjatл kлsaj parashikohet kontrolli i brezave tashmл tл shqyrtuara dhe intervenime tл sлrishme.

4. Financimi

Financimi i Programit kryhet me mjete tл parashikuara nл Buxhetin e Qytetit tл Shkupit pлr vitin 2010.

Зmimet pлr kapjen e kafshлve endacake dhe qлndrim nл stacionar janл pлrcaktuar me Listлn e зmimeve nga kлshilli drejtues i NP “Higjiena komunale” dhe tл miratuar nga Kлshilli i Qytetit tл Shkupit.

Зmimet pлr trajtimin veterinar janл parashikuar me kлtл Program pлrcaktohen nga ofertuesi mл i mirл, i zgjedhur me furnizim publik nga NP “Higjiena komunale” – Shkup.

5. Realizues

Realizues i obligimeve tл kлtij Programi лshtл NP “Higjiena komunale”-Shkup, nл bazл tл kontratлs sл nлnshkruar mл parл me Qytetin e Shkupit.

6. Mbikлqyrja

Mbikлqyrjen mbi realizimin e Programit e kryen Sektori pлr punл komunale.

Mbikлqyrjen inspektuese e kryen Sektori pлr punл inspektuese i Qytetit tл Shkupit nлpлrmjet inspektorлve pлr punл komunale.

7. Dispozita pлrfundimtare

Ky Program hyn nл fuqi ditлn e shpalljes nл “Lajmлtari zyrtar i Qytetit tл Shkupit”.